ETKİLİ ÇALIŞMA TEKNİKLERİ

 

Merhaba, pazartesi gününün tüm güzelliği sizlerle olsun. Bugün Dr. Serkan Karaismailoğlu’nun dediği gibi beynimizdeki nöronları özgür bırakma vakti! Ömrümüz boyunca aktif olarak çalışan beynimiz siz isteseniz de istemeseniz de bir şeyler öğrenmek için durmadan çalışır. Bugün sizlerle beynimizin öğrenme sürecini kolaylaştırmak adına birkaç farklı teknik paylaşmak istiyorum.

 

S.O.D.T.İ TEKNİĞİ: Beş adımdan oluşan bu teknik için önce;

1. Sev! Çıktığımız bu yolda kimse bizlere gül bahçesi vadetmedi (I never promised you a rose garden, Joanne Greenberg) ancak başarı, Maya Angelou’nun dediği gibi, kendini sevmek, yaptığın işi sevmek ve işini nasıl yaptığını sevmektir. Acı, tatlı süreçte her ne olursa olsun öğrenmeyi ve öğrenirken yaptıklarınızı severseniz süreç sizler için öğrenme hazzıyla dolacaktır. Ne demiş atalarımız, “Gülü seven dikenine katlanır.“

2. Oku! Yüksek lisans derslerimin birinde bolca İngilizce makale okuduğumuz bir hafta, tüm sınıf biraz zorlandığımızı dile getirmiştik. Prof. Dr. Hünkar Korkmaz Hocamız, Prof. Dr. Reşit Emre Kongar’ın bir sözünü paylaşmıştı bizlerle. ‘‘Özellikle sosyal bilimlerde dâhiler kolay yetişmez, çok okumanız lazım.’’ demişti. Sonrasında da eklemişti: ‘‘Okuduklarınızı bilgi süzgecinizden geçirmek ve sorgulamak öğrenme süreçlerinizi yapılandırırken sizlere kolaylık sağlayacaktır.’’ Ajandama kaydettiğim bu sözü sizlerle de paylaşmak istedim. Öğrenecek ve okuyacak çok şey var ancak bilgiyi süzgecinizden geçirmeyi ve Bilişsel Yük Teorisi'ne göre Konu Dışı Bilişsel Yükleri azaltmayı unutmamalısınız. (John Sweller – Cognitive Load Theory) Nasıl okuma yapacağınız konusunda endişeleriniz varsa mutlaka S. Keshav’ın “How to Read a Paper?” yazısını okumanızı öneririm.

3. Dene! Başarı cesaret ister. Duymuşsunuzdur elbet, onca mucit, kâşif, binlerce denemeden sonra başarıya ulaşabilmiştir. Hiç otomobil kullanmadan otomobil sürebiliyorum diyeni gördünüz mü? Denemeden nasıl bilebilirsiniz ki yapıp yapamayacağınızı? Çalışın, elinizden geleni yapın ve yapıcı olun. Sonucu ne olursa olsun süreçten keyif almaya bakın ve denemekten vazgeçmeyin. Hiçbir zaman geç kaldım demeyin, hayatınızın bir bölümü diğerinden daha iyi ya da kötü değil, öğrenmenin erkeni ya da geçi yok, Tolstoy’un Bisikletini hiç unutmayın.

4. Tekrarla! İlk üç adımı attıktan sonra sık sık tekrarlayın. Sevginizi canlı tutun, bol bol okuyun, her zaman deneyin ve bu üç adımı tekrarlamaktan vazgeçmeyin. Öğrenme stratejilerinden biri olan tekrar, kalıcı öğrenmenin anahtarlarından biridir. Hedefiniz her ne olursa olsun, sizi o hedefe ulaştıracak bilgileri tekrar etmelisiniz. Vazgeçeceğinizi hissettiğiniz an ünlü basketbolcu Michael Jordan’ın hikâyesine bir göz atmanızı tavsiye ederim.

5. İzle! Süreçte kendini izlemek ve kendi öğrenme sürecini yapılandırmak tamamen senin elinde. Nasıl öğreniyorum? Okuduklarım ya da çözdüğüm sorular yeterli mi? Yeterince deniyor muyum? Süreçte kendinizi tarafsız olarak değerlendirin ve gelişim sürecinizi ajandanıza kaydedin. Süreçte neler yaptığınızı ve gelişiminizi çok daha net göreceksiniz.

 

POMODORO TEKNİĞİ

Pomodoro, 1980’li yılların sonunda İtalyan Francesco Crillo tarafından çalışma zamanını etkili kullanmak için bulunmuş bir tekniktir. İtalyanca’da  “Domates” anlamına gelen Pomodoro, ismini domates şeklindeki bir mutfak zamanlayıcısından almıştır. Özellikle konsantrasyon eşiğinizin düşük olduğunu ve uzun saatler verimli çalışamadığınızı düşünüyorsanız bu teknik sizin çalışma veriminizi arttırmak için uygun olabilir. Pomodoro Tekniği’nde 25 dakikalık kısa süreli çalışmaları, 5 dakikalık minik molalar takip eder. Toplamda 30 dakikalık süreç 1 Pomodoro olarak isimlendirilir. 4 Pomodoro tamamladığınızda arkasından 20 – 30 dakikalık uzun bir mola verilir. Bu teknikte, 25 dakikalık kısa çalışma süreleri sayesinde zihnin tam konsantrasyonu sağlanır. Tüm öğrenenler için bu yöntem psikolojik bir çalışma rutininin yakalanmasını amaçlar. Yalnızca kalem, not defteri ve zamanlayıcı kullanarak Pomodoro Tekniği’ni uygulamaya başlayabiliriz.

Pomodoro Tekniği’ni Uygularken;

1.    Gün içerisinde yapacağımız işlerin listesini oluşturmalıyız.

 

2.    Çalışma ortamımızı hazırlamalı, bu ortamda dikkatimizi dağıtacak hiçbir şeyin olmamasına özen göstermeliyiz.

 

3.    Zamanlayıcımızı 25 dakika olacak şekilde kurmalıyız. Eğer zamanlayıcı olarak telefonumuzu kullanıyorsak çalışma masamızda değil, odamızda farklı bir yere telefonumuzu bırakmalıyız.

 

4.    25 dakikalık çalışma süremiz bittiğinde işimiz bitmese de 5 dakikalık molamızı vermeliyiz. Kalan işlerimizi 2. Pomodoro’da halledebiliriz. Molalarda hareket etmeli, temiz hava almalı ancak çalıştığımız/yaptığımız işlerle ilgili bir şey düşünmemeliyiz.

 

5.    30 dakikalık 1. Pomodoro’yu bitirdiğimizde listemize “1. Pomodoro bitti.” şeklinde yazıp  atabiliriz.

 

6.    Molamız bittiğinde 2. Pomodoro için çalışmamıza kaldığımız yerden devam etmeli ve çalışmalarımızla ilgili her türlü gelişmeyi listemize not almalıyız.

 

7.    4. Pomodoro sonrası 20-30 dakikalık uzun bir mola vermeli, zihnimizi rahatlatacak sevdiğimiz etkinliklere yönelmeliyiz. Artık birinci tur bitti, ikinci tur Pomodoro için hazırlanabiliriz.

 

8.    Günlük programımız tamamlanana kadar Pomodoro yapmaya devam edebiliriz.

 

9.    Konsantrasyon eşiğinizin yüksek olduğunu düşünüyorsanız bir dersinizi “25+25 dakika” 2 Pomodoro olacak şekilde planlayabilirsiniz.

Arama motorları üzerinden “Pomodoro Timer” yazarak kendinize uygun bir Pomodoro uygulamasını telefonlarınıza indirebilir, bu teknikle zamanınızı verimli kullanabilirsiniz.

ÖĞRENMEYİ VE HATIRLAMAYI KOLAYLAŞTIRAN “FEYNMAN TEKNİĞİ”

“Bir şeyi altı yaşındaki bir çocuğa anlatamazsanız, siz de anlamamışsınız demektir.” diyor, Albert Einstein. Bu sözüyle bizlere vermek istediği ileti “Karmaşık ifadeleri basite indirgeyin.” Einstein’ın bu sözüyle birebir örtüşen Feynman Tekniği’ni sizlerle inceleyelim. 20. yüzyılın en önemli fizikçilerinden Nobel Ödüllü Feynman, yaşam boyu öğrenme konusundaki ünüyle tanınmaktadır. Feynman Tekniği’nde öğrendiklerinizi küçük yaşlardaki bir çocuğa anlatır gibi sade ve basit bir dille anlatmak kilit noktadır!

Feynman Tekniği için,

1.    Öğrenmek istediğimiz ya da çalışmamız gereken konuyu belirleyelim.

 

2.    Çalıştığımız konuyu küçük yaşlardaki çocuklara anlatacakmış gibi basit ifadelerle açıklamaya çalışalım. Feynman'a ve diğer birçok bilim insanına göre, bir konuyu, o konuyla ilgisi olmayan birinin anlayabileceği  şekilde açıklamak o konuyu iyice anlamamızı sağlıyor. Küçük bir çocuğun anlayabileceği kadar basit bir dil kullandığımızda kendimizi de konuyu daha derin bir şekilde anlamaya ve konular arasındaki ilişkileri basitleştirmeye zorlamış olacağız.

 

3.    Konuyu açıklarken ya da farklı sorular çözerken bilgi eksikliğimiz olduğunu fark ettiğimizde bu boşlukları doldurmak için kaynaklarımıza, kitaplarımıza yeniden dönmeliyiz.

 

4.    Bilgi eksikliğimizi giderdikten sonra konumuzu olabildiğince basite indirgeyebilmeli, günlük hayattan benzerliklerle konumuzu açıklayabilmeliyiz. Çalıştığımız bölümü yeniden küçük bir çocuğa anlatır gibi basit ifadelerle anlatıp anlatamadığımızı deneyerek görmeliyiz.

 

Son olarak bir önceki yazımda bahsettiğim “5 Tane Daha” Yöntemi’ni düzenli uygulamaya başladığınızda hayatınızda olan değişikliklerin siz de farkına varacaksınız. Yazılanlarla ilgili daha çok bilgi almak, öneri sunmak, öğrenme yolculuğuma eşlik etmek isterseniz benimle websitemizde bulunan yazarlar bölümünden ve Twitter adresimden iletişime geçebilirsiniz.

                                                                                                             Aleyna Erdoğan

 

KAYNAKÇA

Gelmez Burakgazi, S. (2020). Öğrenme Stratejileri Dersi Notları. Hacettepe Üniversitesi.

Barış Özcan, Daha İyi Öğrenmek için SODTİ Tekniği, YouTube Videosu.

Aylin Altıntopuz, Psikolojik Danışman ve Rehber Öğretmen, Pomodoro Etkili Zamanlama Tekniği Yazısı.

Barış Özcan, Daha Etkili Öğrenmek için Ne Yapmak Gerek? Feynman Tekniği ve Ötesi, YouTube Videosu.

Feynman Tekniği, Matematiksel.org, Web Sitesi.